Thủy triều đỏ là gì? Nguyên nhân, tác hại và cách ngăn ngừa

Thủy triều đỏ là hiện tượng nước biển không còn màu xanh như thông thường mà đã chuyển sang màu đỏ hoặc có khi sẽ là màu cam, màu xanh,… Hiện tượng này có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống con người. Vậy nguyên nhân xuất hiện thủy triều đỏ là gì? Những tác hại của thủy triều đỏ và những biện pháp ngăn ngừa là gì?  Cùng Phế liệu Tuấn Lộc theo dõi bài viết sau.

1. Thủy triều đỏ là gì? 

Thủy triều đỏ, tên tiếng Anh là HABs (Harmful Algal Blooms) còn được biết với cái tên là tảo nở hoa. Hiện tượng này xảy ra khi số lượng tảo sinh ra quá nhiều và nhanh trong nước. Khi tảo ở nước ngọt, cửa sông, cửa biển tích tụ lại thường khiến mặt nước đục đi hoặc chuyển màu, có thể chuyển sang màu tím, hồng, xanh hoặc đỏ,…

Thuỷ triều đỏ có thể xảy ra khi nước ấm hơn, độ mặn và chất dinh dưỡng đạt đến mức nhất định, sau đó kích thích sự phát triển của chúng. Hầu hết tảo thủy triều đỏ là tảo hai lá. Chúng có thể nhìn thấy trong nước với nồng độ 1.000 tế bào tảo trên mỗi mililit (ml), trong khi ở những đám hoa dày đặc, chúng có thể đo được hơn 200.000 tế bào/ml nước biển.

Thủy triều đỏ là gì? Nguyên nhân, tác hại và cách phòng ngừa -  Fptshop.com.vn
Thế nào là thủy triều đỏ?

Tùy vào từng loại tảo mà thủy triều đỏ có thể sinh ra các độc tố tự nhiên nhiều hay ít khác nhau, chúng có thể làm suy giảm oxi, gây ra hàng loạt các tác hại và khiến nhiều loài sinh vật biển như tôm, cá,… chết hàng loạt.

Đọc thêm: Ô nhiễm nguồn nước: Nguyên nhân, hậu quả và cách khắc phục

2. Nguyên nhân hiện tượng thủy triều đỏ gây nên

Có 4 nguyên nhân chính gây nên thuỷ triều đỏ là:

  • Chất thải hóa học: phốt pho và nitrat – từ phân bón hoặc chất thải của con người.
  • Biến đổi khí hậu với hậu quả là sự nóng lên toàn cầu.
  • Ô nhiễm nhiệt từ các nhà máy và nhà máy điện
  • Mực nước thấp trong các tuyến đường thủy nội địa và các hồ, làm lưu lượng nước giảm và nhiệt độ nước tăng lên.

Hiện tượng tảo nở hoa là vấn đề được biết đến khi hàm lượng oxi trong nước giảm nhanh chóng. Hiện tượng này có thể xảy ra nếu chúng gặp phải một vấn đề thuận lợi như nhiệt độ tăng cao đột ngột hay điều kiện dinh dưỡng, sự trao đổi nước kém trong môi trường tăng đột biến. Ngoài ra, các yếu tố như lượng bụi đến từ các vùng sa mạc rộng lớn được coi là một trong những nguyên nhân gây ra thủy triều đỏ.

Thủy triều đỏ là gì? Nguyên nhân, tác hại và cách phòng ngừa -  Fptshop.com.vn
Nguyên nhân gây nên hiện tượng tảo nở hoa

Thuật ngữ “thủy triều đỏ” đang dần bị loại bỏ trong giới nghiên cứu vì nó hoàn toàn không đúng với tên gọi mà hiện tượng tự nhiên này còn có thể hình thành nhiều màu sắc khác nhau. Đặc biệt, chúng không hề liên quan đến chuyển động của thủy triều.

Tham khảo: Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường và biện pháp khắc phục

3. Hiện tượng thủy triều đỏ kéo dài trong bao lâu?

Thủy triều đỏ có thể kéo dài từ vài tuần hoặc thậm chí lâu hơn. Hiện tượng này có thể giảm dần khi tái xuất hiện. Vì thủy triều đỏ diễn ra do quá trình táo nở hoa mà hiện tượng này còn phụ thuộc rất nhiều vào các điều kiện vật chất sinh học như ánh sáng mặt trời, tốc độ hướng gió dòng chảy, cũng như các chất dinh dưỡng và độ mặn.

Thủy triều đỏ có thể xuất hiện gần bờ, tuy nhiên chúng cũng thường xảy ra cách bờ từ 10-30 dặm.

4. Tác hại của thủy triều đỏ đến đời sống con người

Hiện tượng tảo nở hoa xuất hiện tại Việt Nam cũng như trên nhiều quốc gia khác là dấu hiệu của sự bất thường và gây ra nhiều nguy hiểm. Chính vì thế, mà hiện tượng này đã ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của con người cũng như động thực vật trên toàn cầu.

4.1. Ảnh hưởng đến con người

Thủy triều đỏ cũng có khả năng gây nguy hại rất lớn cho sức khỏe con người nếu chẳng may ăn trúng sinh vật bị nhiễm độc tố. Ví dụ như Karenia brevis là một loại tảo thường gặp ở Mexico. Loại tảo này khi nở hoa có thể gây ảnh hưởng đến đường hô hấp như hắt hơi, chảy nước mắt, ho và gây dị ứng mắt cho con người. Những người bị bệnh hô hấp hay kéo dài, bệnh hen suyễn hay bệnh phổi mãn tính, có thể ảnh hưởng nặng thêm.

Hiện tượng thủy triều đỏ là gì? Nguyên nhân, tác hại và hướng phòng tránh
Thủy triều đỏ gây nhiều bệnh lý cho con người

Bên cạnh đó, nhiều thành phần độc tố có trong thủy triều đỏ kết hợp với nhau đều có khả năng gây tê liệt thần kinh rất mạnh.

4.2. Sinh vật biển

Ảnh hưởng của thủy triều đỏ đến sinh vật biển cũng rất nghiêm trọng, cụ thể như:

Tại các khu vực nuôi trồng thủy sản, tôm, cá,… chết hàng loạt hoặc thậm chí có thể phá vỡ hệ sinh thái khiến không khí xung quanh cũng có thở hơn nhiều.

Thủy triều đỏ: Tác hại và biện pháp phòng ngừa
Ảnh hưởng của thủy triều đỏ đến sinh vật biển

Đối với trường hợp các loại không độc nở hoa và chết đi thì quá trình phân hủy sẽ hút cạn khí oxi có trong nước. Đây cũng một số các nguyên nhân khiến xác động vật biển trôi nổi trên mặt nước.

Bên cạnh đó, sự tích tụ của lượng tảo biển trong nước quá lớn sẽ tạo thành các màng nhầy ở mang cá. Hiện tượng này cũng gây ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ oxi của cá  trong nước.

Bên cạnh những hậu quả khôn lường đó, chúng ta cũng không thể phủ nhận tảo biển cũng là một mắt xích quan trọng trong chuỗi thức ăn của đại dương, bởi tảo biển có lợi ích rất lớn trong việc cung cấp lượng thức ăn cho các loại động vật khác. Khi sự cân bằng tự nhiên bị phá vỡ sẽ khiến số lượng tảo biển sinh sôi mạnh mẽ, gây nhiều tác động đến hệ sinh thái.

4.3. Kinh tế – xã hội

Nhiều thống kê cho thấy, hiện tượng thủy triều đỏ xuất hiện càng nhiều cũng khiến nền kinh tế – xã hội bị thiệt hại. Vì thế, các biện pháp như kiểm soát hay tiến hành nghiên cứu trong các khu vực nuôi trồng thủy sản là điều kiện cần thiết để đảm bảo sản lượng thủy sản, hệ sinh thái biển không bị ảnh hưởng khi hiện tượng tảo nở hoa xuất hiện.

Tham khảo: Những hậu quả của ô nhiễm không khí đối với đời sống

5. Những biện pháp ngăn ngừa thuỷ triều đỏ

Ô nhiễm nguồn nước do lượng chất thải từ các khu dân cư hay các trang nông nghiệp là nguyên nhân chính khiến hiện tượng táo nở hoa hay thủy triều đỏ xuất hiện. Hàng năm, số lượng nước thải ra sông, biển càng lớn sẽ giúp cho tảo hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng hơn. Khiến chúng sinh sôi, phát triển mạnh mẽ không theo lập trình. Để hạn chế hiện tượng tảo nở hoa, chúng ta nên thực hiện một số biện pháp như:

  • Xây dựng các đập ngăn, giảm sự lây lan của thuỷ triều đỏ
  • Dùng các cảm biến giám sát và bản đồ để liệt kê chi tiết khả năng xảy ra hiện tượng thủy triều đỏ.
  • Đưa ra nhiều tác hại mà tảo nở hoa gây ra. Từ đó lập ra những kế hoạch, phương án để khắc phục hậu quả.
  • Kiểm soát chặt chẽ tình trạng xả nước thải, nhất là tại các vùng nuôi trồng thủy hải sản.
  • Hạn chế dùng hóa chất sinh học.

Thủy triều đỏ gây nên nhiều tác hại nghiêm trọng đến môi trường và đời sống con người. Vì vậy mỗi người chúng ta cần có ý thức và trách nhiệm cùng nhau chung tay góp phần ngăn chặn hiện tượng này xảy ra.

Bài viết liên quan

Tư vấn miễn phí (24/7) 094 179 2255